 |
| Zaten biliyorum! |
Bu makale Kuzeyde hiç Kürtçe alfabe bilmeyen ama Kürtçe anlayanlar için ve öğrenmek için hiçbir çaba vermeyen milyonlarca asimilasyon gönüllüsü için Türkçe yazılmak zorunda kaldığım içindir ve ayıp benim değil bizzat kendilerine aittir.
Peki ama nasıl oluyor bu imha? Diye eklerseniz muhtemelen alakasız bir cevap vereceklerdir. Maalesef cehaletin toplumumuza sirayet ettiği şiddeti görüyoruz bu basit sorularla.
Cumhuriyet kurulduğunda yeni bir alfabe yapıldı. Kimsenin bir kuşak önceki kitapları okuyamayacağı yepyeni bir alfabe. Arap alfabesi terk edilmiş yerine latin harfler gelmişti. Hatta daha az sayıda sesler ile.
Örneğin Arapça dan Türkçeye geçmiş binlerce kelimeler arasında Q sesi yani kalın K yani kalemin k si yeni alfabede yerini almıştı. Ancak bu ses Kürtçe de daha çok kullanılmaktaydı. Kürtlere Türkçe öğretirken acaba kendi dillerini yazıp okuyabileceği harflermi yapıyorduk.? Derhal bu harf çıkartıldı. Artık Qalem de ve Q sesiyle başlayan ne varsa K ile yazılacaktı. Böylece Kürtler Q sesini bilmeyecekti. Bir diğer harf ise X harfiydi. Ne demek X yani Arapçadan Türkçeye geçmiş Xiyar kelimesi için Kürtlerin günlük yaşamlarında kullanacağı yüzlerce X ile başlayan kelimelerini mi vereceğiz? Hemen çıkartıldı. Artık X sesi yok yerine H yazılacak. Tabi birde i var. O da biraz değişmeli ı olmalı. Bizin besleyenler bu harfide çabucak kavrayabilir di.
İsteyenler "türkçede neden q yok" Google da aratıp bakabilirler. Yine x sesi içinde aynı şekilde aramaları lazım. Muhtemelen hiçbir şekilde Kürtçe nin bahsi geçmeyecektir. Ama siz biraz düşünün.
Yukarıdaki varsayılan soruya cevap bu şekilde ise haklıdırlar. O zaman bizde ha demek ki Kürtlerin imhası onların dilini yasaklamak,gizliden yazışmalarını engellemek için alfabesisiz bırakmak Kemalist imhadır diyebiliriz.
Bir alfabe bir şarkının melodisi gibidir. Bir kaç eksik nota dinlediğiniz müziği işkence ye dönüştürebilir. Alfabe ise dilin melodisi'dir. Kürtçe yazıldığı gibi okunan bir dildir. Eğer içinden X sesini alırsanız Allah'ın Kürtçedeki ismini yazamazsınız. Yani Xuda kelimesini ve sahip kelimesini (Xudan). Bu kelimeler çoğaltılabilir. X olmadan yaptıkları yüzlerce kelimeyi yazamayacağınızı, yazsanız dahi seslendirirken anlamsız olacağını görürsünüz.
Neyse ki medyada siyasi tartışmalarda ve Kürtçe kampanyalarda bolca X, Q görmüşsünüz ve hemen geniş bir kesimde bu sesleri öğrenmiştir.
Aslında bu avantaj bile dezavantaja dönüşmüş durumda. On Kürde Kürtçe alfabe biliyormusun? Diye soracak olursanız 8 i biliyorum der. Bir cümleyi yazmasını rica ederseniz yine yanlış yazacaktır. Hatta şapkalı harfler görmüştür ve a harfini bile şapkalı yazacaktır. Bu basit test bile kafalarının ne kadar karıştırıldiğını gösterir. Tabi maalesef tembelliği...
Türkçe harfleri okulda bir çoğumuz (benim jenerasyonun) parmakları kırbaçlana kırbaçlana öğrenmiştir. Aslında bu bir insan için zulümdür. Bir çocuk için bir ömür onunla yaşayacak travmadır. Ancak günümüz de çocukları geri kalmasın diye evde ebeveynleri tarafından Türkçe öğretiliyor. Aslında Kürtçe gibi neolitik dönemin dilini eleyerek çocuklarını geri bıraktıklarının farkında değiller. Hiç Kürtçe bilmeyenin tıp terimleri öğrenip kavraması Kürtçe bilen biri için muazzam zor olacaktır. Kaldı ki zengin bir dil ile yaşayan bir çocuğun beyin gelişimi çok daha farklı olacağı tartışmasız bir gerçektir.
Burada uzun uzadıya yazmam demek Kürtlerin hoşuna gitmez. Zira benim gözlemlerime göre Kürtler okumaktan çok video izlemeyi tercih eder. Geçenlerde Kürtçe seçmeli ders için geniş bir kampanya yürütüldü. Kampanyayı yürütenlerin sayısı seçmeli ders seçen öğrencilerden fazla değilse azı da değildir. Ben bir video yaptım aslında yaptığım dönem mikrofonum bile yoktu görsel bir video yaptım. Şu inancım vardı. Bir insanı okul olmadan dilbilimci yapmak imkansız ile eşdeğerdir. Ama bir insana alfabe öğretmek çok kolaydır. Videoyu izleyenler 140 bin civarı bunların sadece 40 bini Kürtçe okuma ve yazmayı öğrenmiş ise ki bana göre Kuzey Kürtleri için yapılan bu metod ile çok daha fazla kişi öğrenmiştir. Yapılan bu kampanyadan çok daha başarılıdır. Burada kesinlikle kampanya için emek veren insanlara bir suçlamam söz konusu değildir. Ama yöntem önemlidir.
Bir diğer husus ta Kürt toplumunun aldığı eğitim seviyesi tespit edilmeden, yapılan derslerin yanlışlığıdır. Kuzeyde bir insanın okuması demek aslında körelmesi demektir. Sürekli dış mihrak,iç mihrak okumaktan birde tüm dünyanın düşmanlığını okumaktan beyin deyim yerindeyse felç olmuştur. Bir insana dil bilim öğretmek için o insanın belli bir seviyede olması gerekir. Hiç matematik bilmeyen bir insana bir denklemi çöz demek pekte akıllıca olmayacaktır.
Toplumumuzun kendi dilini öğrenmesi lazım demiyorum. Eğer dil biliyorsa zaten toplumun bir parçasıdır. Kürtçe bilmeyen birinin Kürt kültürünü, coğrafyasını, sanatını anlaması sıradan biri için imkansızdır.
Ancak her Kürt şunu der size. Ben Kürtçe anlıyorum ama konuşamıyorum. Ben sizin Kürtçeyi anlamıyorum.
Sen Kürtçe bilmiyormusun ne kadarda cahilsin demek cehaletin zirvesidir.
Nereden bilsin.
Ama biraz düşünelim. Her Kürt zaten Kürtçe biliyor. Birinin bölgesinde ağız ağaç için Dar ile ifade edilirken başka bir bölgedeki ise Dor ile ifade eder. Yada Arapçadan Kürtçeye geçmiş komşu kelimesi Cizre'de ciran ile ifade edilirken Xerzan da cinar diye ifade edilir.
Dediğim gibi ciran Arapça bir kelimedir. Cizre Arap işgalinin ve emirliginin ilk yerlerinden olduğu için kolaylıkla ciran kelimesi ifade edile gelmiş. Xerzan daha dağınık bir yerde olduğundan kelime yabancı olduğundan telafuz farklılaşmıştır.
Demekki anlamamız gereken şey senin Kürtçe onun Kürtçesi bunun Kürtçesi değil. Sadece algmızın ne şekilde köreldiğidir. Kulağın alışması gerekiyor. Birde en doğrusu benimdir mantığının terk edilmesi gerekiyor.
Öğrenmiş olduğumuz Türkçe alfabeden "Ğ", "Ö", "Ü" harflerini çıkarıp unutalım. 26 harf kaldı. Bunların hepsini biliyoruz. I harfini İ yapalım. İ harfinide Î yapalım.
Böylece Kürt alfabesinin 26 harfini hemen öğrenmiş olduk. Geriye kalan beş harfin nasıl okunduğunu öğrenelim.(x, w, q, ê,û)
İşte bu kadar.
Dilbilimi boşver gitsin.!
31 harfi öğrendik mi. Şimdi sözlüğü kullanalım. İnternette online bir sürü Kürtçe Türkçe sözlük var. Bilmediğiniz kelimeleri hemen bakın öğrenin günde 5 kelime öğrenmeniz ayda 150 kelime öğrenmeniz demektir.
Ha senin Kürtçe benim Kürtçe meselesinde geri kalmış toplumlara bırakalım. Sözlük dar diyorsa Dor yazmayacağız. Oldu bitti.
Havînê li gundê me pir germe. Xwedî yê zevî yan dixebitin. Jin li malê nan dipêjin û zarok jî diçin ber çem. Dayîka min îsal avran zû çêkir. Min jî arîkariya wê kir û min dane jibo savarê hatî kelandin têr xwar. Dema mirov xwê li dan dike bi rastî tamek bêhempa dibe bara mirov.
Yukarıdaki Kürtçe yazıyı çok basit ve akıcı okudum diyorsanız, Bu yazı burada bitmiştir. Yok bilmiyorum diyorsanız aşağıdakini lütfen okuyunuz.
https://komazimanekurdi.blogspot.com/2020/05/15-dakikada-kurtce-ogren.html?m=1